فعالان و کارشناسان حوزه فناوری بر این باورند که بسته حمایتی کسب‌وکارهای اقتصاد دیجیتال به قدر کافی کارآمد نیست و نگاه سلبی داشتن به مقوله اینترنت راهکار حل مشکلات فعلی جامعه به شمار نمی‌رود.
اندیشکده حرف به مناسبت هفته پژوهش و فناوری رویداد سیاستی با موضوع فیلترینگ و صنایع خلاق، بررسی بسته حمایتی دولت از پلتفرم‌ها و کسب و کارهای اینترنتی برگزار کرد.
عمادالدین پاینده، مدیر گروه آزمایشگاه داده و حکمرانی پژوهشکده سیاست‌گذاری دانشگاه شریف در این رویداد از تاثیرات قطعی اینترنت بر کسب‌وکارهای مرتبط با صنایع خلاق پرداخت و توضیح داد: گزارش‌هایی در رسانه‌های مختلف منتشر شده است که نشان می‌دهد کسب‌وکارها تا چه میزان از این اختلال و مشکلات آسیب دیده‌اند. مشکلات ناپایداری اینترنت را از ابعاد مختلف می‌توان بررسی کرد و وقتی ما از صنایع خلاق صحبت می‌کنیم، از مشاغلی مانند کسب‌وکارهای خانگی کوچک و متوسط و کسب‌وکارهایی مثل با سلام و دیجی‌کالا صحبت می‌کنیم. اینستاگرام اما بحث دیگری‌ست در واقع اینستاگرام شبکه‌ای اجتماعی است که افراد در آن نه به خاطر خرید و فروش، بلکه ابتدا به خاطر روابط دوستی و اجتماعی عضو می‌شوند و سپس به سمت خرید و فروش می‌روند. این موضوع به خودی خود نشان می‌دهد تاثیر قطعی اینترنت از سه جنبه روحی، اجتماعی و اقتصادی تاثیرگذار است.
در ادامه پاینده بسته حمایتی وزارت ارتباطات را به قدر کافی برای کسب‌وکارها مفید ندانست و گفت: بهتر است از تجربه‌های سایر کشورها در زمینه حمایت از پلتفرم‌ها و شبکه‌های اجتماعی استفاده کنیم و مسیر رفته را دوباره تکرار نکنیم.
وزارت ارتباطات حمایت می‌کند
حامد منکرسی، معاون سیاست‌گذاری و اعتباربخشی سازمان فناوری اطلاعات هم به بیان برنامه‌ها و اقدام‌های حمایتی وزارت ارتباطات در قبال اکوسیستم فاوا پرداخت و اعلام کرد: ما در جریان مشکلات هستیم و وزارت ارتباطات و فناوری با نهادهای حاکمیتی و بالادستی در حال تعامل است. دغدغه‌های فعالان بخش خصوصی را شنیده‌ایم و آنها را انعکاس داده‌ایم. در جهت تصمیم‌سازی و کمک به بهبود فرآیندها و تصمیمات کلان برای کسب‌وکارها برنامه‌ریزی حمایتی کرده‌ایم.
او در ادامه به تشریح اقدام‌های وزارت ارتباطات در زمینه تدوین سیاست‌ها و برنامه‌های حمایتی برای شرایط ویژه اخیر در تعامل با فعالان و بازیگران اقتصادی به ویژه پلتفرم‌ها پرداخت و یادآور شد: آمار استفاده از پلتفرم‌های پیام‌رسان ایرانی چند برابر شده است و همین مسائل می‌تواند فرصتی نیز برای کسب‌وکارهای ایرانی باشد.
منکرسی بر تشکیل کارگروه کارها تخصصی‌تر در وزارت تاکید کرد و گفت: شاید به نظر نرسد اما تاکنون با پادرمیانی وزارت ارتباطات تلاش کرده‌ایم، کسب‌وکارها آسیب کمتری ببینند و بسیاری مواقع ما جلوی مسئولان امنیتی ایستاده‌ایم و از آنها خواسته‌ایم با کسب‌وکارها همکاری بیشتری کنند.
فیلترینگ، ناامیدی می‌آورد
سیدرضا شیرازی مفرد، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی کارفرمایی کسب‌وکارهای اینترنتی هم به بازتاب چالش کسب‌وکارهای اینترنتی در شرایط فیلترینگ پرداخت و در نگاهی انتقادی از بسته حمایتی دولت از کسب‌وکارها و پلتفرم‌ها آن را ناکارآمد دانست. او گفت: وقتی فیلترینگ اتفاق می‌افتد، ناامیدی بر بستر کسب‌وکارهای اینترنتی سایه می‌اندازد و افراد امید به آینده شغلی خود را از دست می‌دهند و اینها قابل جبران نیست. تصمیمات موقتی راهکار نیست و فاصله عمیقی بین سیاست‌گذاران و افراد و اتفاقات در جامعه رخ داده است. موج مهاجرت، تمایل نداشتن به سرمایه‌گذاری نتایج همین تصمیم‌های اشتباه است. طرح وزارت ارتباطات نتیجه‌اش رانت است و مسلماً با همان مشکلات همیشگی مواجه می‌شویم.
محمد کشوری، کارشناس فناوری اطلاعات و مدیر عامل گروه طیف هم با انتقاد از سیاست‌های دولت در زمینه اینترنت به مسئله سیاست‌گذاری فضای مجازی پرداخت و گفت: حلقه مفقوده آیین‌نامه حمایت از کسب‌وکارهای دیجیتال آنجایی‌ست که قانونگذاران فراموش می‌کنند شبکه‌های اجتماعی را قانون و دستور نمی‌سازد بلکه انسان‌ها می‌سازند. نباید این موضوع‌های انسانی و اجتماعی را به حمایت از کسب‌وکارها تقلیل داد. فقط دیدگاه سلبی داشتن مشکلی را حل نمی‌کند. پلتفرم‌های بزرگ ایرانی مثل دیجی‌کالا و اسنپ هم در تعامل با سایر کشورها و استفاده از زیرساخت‌ها و گاه سرمایه‌های انسانی خارجی امکان رشد پیدا کردند. اینترنت موضوعی یک‌طرفه نیست، دوطرفه است.
پلتفرم‌ها زیرساخت شده‌اند
سیدجمال اکبرزاده، جهرمی هیات علمی دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی تهران هم به معضل یک‌جانبه‌گرایی پلتفرمی در ایران پرداخت و گفت: فیلترینگ به معنای این است که اجازه طرف حضور طرف خارجی را می‌گیرد. در حوزه اقتصاد دیجیتال باید متوجه این موضوع شویم که پلتفرم‌ها تبدیل به زیرساخت شدن هستند. زندگی روزمره اگر گوگل نباشد دچار اختلال می‌شوند. حکمرانی دخالت حداکثری در حوزه فرهنگ دارد و در این مواقع همه چیز نتیجه معکوس دارد و با صرف آیین‌نامه مشکل حل نمی‌شود.
گزارش: peivast.com | برگزارکننده: اندیشکده حرف
نویسنده علیرضا ناجی
سایر مقالات نویسنده
