سلامت دیجیتال یکی از حوزه‌هایی است که اخیراً مورد توجه و استفاده کاربران اینترنت در کشور قرار گرفته و مراجعه‌کنندگان به پلتفرم‌های فعال در این حوزه، به‌ویژه پس از شیوع کرونا بیش از پیش شده بود. بااین‌حال، در دو ماه اخیر و پس از اعمال محدودیت و اختلال در اینترنت این حوزه آسیب‌های شدیدی دیده و با مشکلاتی همچون افت میزان فروش، کاهش سفارش‌ها، کاهش شدید بازدید و کاهش درآمد قابل توجه مواجه شده است.
تپسل با همکاری شتاب‌دهنده «هلثیو» در گزارش جدیدی به تأثیرات اختلال و محدودیت‌های اینترنت بر پلتفرم‌های حوزه سلامت دیجیتال پرداخته و با بررسی وضعیت کسب‌وکارهای بقراط، هومکا، پذیرش۲۴، دکترنکست و گروه سلامت کرمانی در بیش از ۶۰ روزی که از ایجاد اختلال و فیلترینگ در اینترنت می‌گذرد، نتایج این محدودیت‌ها را منتشر کرده است.
براساس این گزارش، برخی از این پلتفرم‌ها با کاهش مراجع و بازدید و به تبع آن کاهش میزان صدور نسخه یا کاهش فروش مواجه شده‌اند؛ موضوعی که از یک سو منجر به کاهش درآمد این کسب‌وکارها شده و از سوی دیگر، تلاش‌های افراد فعال در آن‌ها را بی‌حاصل کرده است.
پلتفرم «هومکا» که ارائه‌دهنده خدمات سلامت در منزل و محل کار است و ازطریق اتصال کاربران به آزمایشگاه‌ها، پرستاران و پزشکان، انجام خدمات سلامت در محل را برای کاربران تسهیل می‌کند، از کاهش ۵۷ درصدی میزان سفارش‌ها و همچنین، ریزش ۵۲ درصدی کاربران فعال خود خبر داده است.
طبق برآوردهای این اپلیکیشن، تماس‌ها با هومکا ۳۷ درصد و بازدید سایت این مجموعه ۲۶ درصد کمتر از قبل شده است. نکته حائز اهمیت درباره این کسب‌وکار حوزه سلامت دیجیتال این است که بعد از فیلتر شدن اینستاگرام و محدودیت دسترسی به این شبکه اجتماعی صفحه اینستاگرامی هومکا که ۷۰ هزار فالوئر داشته و سرمایه‌گذاری فراوانی برای آن انجام شده، از دست رفته است.
«بقراط» به‌عنوان پلتفرم ارائه‌دهنده خدمات مدیریت بهینه مطب و کلینیک آنلاین برای پزشکان، و تسهیلگر فرایند درمان برای مراجعین نیز در بیش از دو ماه گذشته با چالش‌هایی روبه‌رو شده است که مهم‌ترین آن کاهش ۵۰ درصدی فروش این مجموعه بوده است. این پلتفرم همچنین اعلام کرده است که کاربرانش در این مدت برای ورود به سایت با مشکلات متعدد مواجه بوده‌اند.
محدودیت‌های ایجادشده در ارسال پیامک‌های یادآوری نیز مشکل دیگری بوده که کاربران این پلتفرم با آن مواجه شده‌اند؛ موضوعی که باعث شده است میزان کنسلی قرار مطب‌ها افزایش پیدا کند. درنتیجه تمام این مشکلات بدیهی است که اعتماد کاربران به این مجموعه خدشه‌دار شود و این یکی از مشکلاتی است که این مجموعه به آن اشاره کرده است.
شرکت ارائه دهنده خدمات مشاوره و نوبت‌دهی آنلاین «پذیرش۲۴» نیز اعلام کرده است که به‌دنبال از دسترس خارج شدن سرویس‌های بین‌المللی این شرکت آسیب دیده است. مشکلات دیگری مانند کاهش شدید بازدید از سایت و کاهش قابل توجه مراجعین نیز مشکلات دیگری است که پذیرش۲۴ به آن اشاره کرده است.
طبیعی است که در این شرایط علاوه بر ضرر و زیان مالی، نیروی انسانی فعال در این کسب‌وکارها با چالش‌های غیر مالی نیز مواجه می‌شوند. «ایجاد ناامیدی و بی‌انگیزگی در تیم به دلیل آینده ناپایدار اقتصادی و دیجیتالی کشور» از این دست مشکلاتی است که پلتفرم پذیرش۲۴ به آن اشاره کرده است.
«دکتر نکست» که ارائه‌دهنده خدمات پزشکی از جمله صدور نسخه الکترونیکی و نوبت‌دهی آنلاین است نیز اعلام کرده است که در حدود دو ماه اخیر کاهش ۲۳ درصدی در صدور نسخه داشته که باعث شده است بخشی از نیروی انسانی این مجموعه، به‌ویژه در تیم پشتیبانی، افزایش فشار کاری را تجربه کنند.
علاوه بر این، دکتر نکست از اختلال ارتباط کاربران با این پلتفرم خبر می‌دهد که درنتیجه فعال بودن VPN ایجاد شده است. مجموع این شرایط منجر به آن شده است که بار عملیاتی این مجموعه به موضوعات غیر مرتبط معطوف شود و درنتیجه آسیب‌هایی مثل کاهش درآمد را به‌دنبال داشته باشد.
پلتفرم دیگری که در حوزه سلامت دیجیتال فعالیت دارد و در حوزه رژیم‌درمانی و تغذیه خدمات ارائه می‌دهد «گروه سلامت کرمانی» است که مجموعه‌های «به‌اندام»، «زیره»، «فیتامین» و «مایندفیت» نیز از زیرمجموعه‌های آن هستند. گزارشی که این کسب‌وکار به تپسل ارائه کرده نشان می‌دهد بیشترین آسیب این پلتفرم از فیلترینگ ناشی می‌شود.
طبق گزارش این مجموعه فیلتر شدن پیام‌رسان‌های بین‌المللی باعث افت بالای این مجموعه شده است، چراکه ۸۰ درصد از ارتباط مشتریان با این کسب‌وکار ازطریق پیام‌رسان‌های خارجی بوده است. فیلترینگ اینستاگرام نیز باعث از دست رفتن بخش دیگری از ارتباط این مجموعه با مخاطبان خود بوده است. با فیلتر شدن گوگل پلی هم میزان نصب این اپلیکیشن کاهش چشمگیری را تجربه کرده است.
اختلال ارسال پیامک انبوه نیز که پیش از این در کشور رخ داده بود، باعث شد کاربران نتوانند کد تأیید برای ورود به اپلیکیشن دریافت کنند و بنابراین، میزان ورود و بازدید اپلیکیشن گروه سلامت کرمانی کاهش داشته است. این مجموعه همچنین به مشکل بازدید از اپلیکیشن‌های داخلی به دلیل فعال بودن VPN اشاره و اعلام کرده است که بازدید از اپلیکیشن‌ها «به‌اندام»، «زیره» و «فیتامین» کاهش پیدا کرده است.
بررسی آمارهای مربوط به کسب‌وکارهای حوزه سلامت دیجیتال نشان می‌دهد با وجود رشد این حوزه در یکی، دو سال اخیر و فرصت خوبی که برای رشد بیشتر در پیش‌رو دارد، تحت تأثیر محدودیت‌های اینترنت قرار گرفته و آینده روشنش در ابهامی تیره و تار قرار گرفته است.
گزارش: زومیت